Raadsvoorstel

                       Raadsvoorstel

Aan de gemeenteraad,

Voorstel

1. De Voorjaarsnota 2021 vast te stellen.
2. Geen aanvullende bezuinigingen voor 2021 vast te stellen.
3. Het tekort voor 2021, als dit zich daadwerkelijk voordoet bij de jaarrekening, te dekken door aanwending van de algemene reserve door resultaatbestemming.
4. De begroting 2021 overeenkomstig de voorgaande beslispunten te wijzigen met € 461.000 nadelig.
5. In te stemmen met het voorstel van de Werkgeverscommissie van de griffie voor formatie-uitbreiding bij de griffie van € 48.000 voor 2021, maximaal € 46.000 voor 2022 en vanaf 2023 een meerlast van structureel € 31.000 per jaar.

Inleiding
In de programmabegroting 2021 zijn de ambities, doelen en resultaten beschreven. De
Voorjaarsnota is de eerste rapportage over het begrotingsjaar 2021. In de
Voorjaarsnota rapporteren we over financiële afwijkingen en de inhoudelijke voortgang. Hoe
ver zijn we met het behalen van de afgesproken resultaten en komen we hiermee dichter bij
onze doelen (en ambities).Wij bieden de Voorjaarsnota digitaal aan via een webversie op ons portal https://programmavan.bergendal.nl/

Waar vindt u de stand van zaken van de resultaten in de webversie?
Bij het onderdeel “wat gaan we daarvoor doen” van elk programma noemen we per onderwerp eerst de te behalen resultaten uit de begroting en daarna de stand van zaken van het voorjaar 2021. Bij de paragrafen presenteren we deze informatie op dezelfde wijze. Bij elk programma vermelden we ook welke budgetten we aanpassen, met hoeveel, en geven we een toelichting. Daarnaast is per programma ook een toelichting op de stand van zaken van de bezuinigingen opgenomen.

Beoogd effect
Volgens de Financiële Verordening Berg en Dal 2021 informeren wij de gemeenteraad over de inhoudelijke en financiële afwijkingen die zich voordoen in de uitvoering van de lopende
begroting 2021. De eerste rapportage over 2021 is de Voorjaarsnota.

Argumenten
In de Voorjaarsnota zijn per programma de mutaties aangegeven en toegelicht.
De grootste verschillen zijn:

Algemene uitkering
De algemene uitkering is bijgesteld volgens de decembercirculaire 2020 en de aanvullende brief gemeentefonds maart 2021. Per saldo ontvangen we in 2021 een hogere algemene uitkering van € 1.161.000. Een deel hiervan werkt door naar diverse uitgavenbudgetten. Zie de tabel hieronder.
Het effect op het begrotingssaldo is structureel € 413.000 nadelig, omdat de suppletie-uitkering voor het Sociaal Domein lager is. Daarnaast ontvangen we in 2021 eenmalig een extra bijdrage voor afvalverwerking 2020 van € 57.000.
We hebben u hierover eerder geïnformeerd, zie de schriftelijke mededelingen bij de raadsvergadering van 25 februari 2021.

Sociaal domein
Bij de raming voor deze voorjaarsnota hebben we alle verschillende deelproducten doorgelopen. We hebben gekeken naar de realisatie van 2020, de trends en de mogelijke gevolgen van de coronacrisis. Zo komen we tot bijgestelde ramingen, die leiden tot een nadeel van € 136.000 in deze voorjaarsnota. Van het geld dat we ontvangen voor coronamaatregelen voor jeugd zetten we € 103.000 in ter dekking van deze extra kosten.

Bij de begroting 2021 hebben we het Herstelplan Sociaal domein vastgesteld. Het Herstelplan maakt integraal onderdeel uit van de opgave sociaal domein. We hebben daarin een vermindering van de kosten van € 244.000 van begeleiding (jongeren én volwassenen) en van jeugd met verblijf opgenomen. De opgave sociaal domein is inmiddels geconcretiseerd in een startnotitie. Ook werken wij met een overzicht van alle concrete lopende en geplande acties. Deze bundelen en structureren wij in een uitvoeringsplan dat het college vóór de zomer vaststelt en wij delen dat met de VNG visitatiecommissie sociaal domein. In de tussentijd zitten we niet stil: er zijn tientallen acties lopend om de grip op de uitgaven in het sociaal domein te behouden. Het is nog té kort om de concrete financiële resultaten hiervan te becijferen. Zowel 2020 als 2021 zijn door de coronacrisis atypische jaren, en het is niet uit te sluiten dat dit ook voor 2022 zal gelden.

In de eerste kwartaalrapportage Sociaal Domein 2021 is de raad geïnformeerd over de verwachtte inkomsten uit de nieuwste ledenbrief van de VNG ten aanzien van de financiële tekorten op de jeugdzorg en de noodzaak van compensatie. De VNG heeft in mei intensief overleg gevoerd met het rijk. Dit heeft geresulteerd in een extra incidentele bijdrage van het rijk van € 493 miljoen in de algemene uitkering, waarvan € 255 miljoen voor de aanpak van wachttijden in de hoog-specialistische jeugdhulp. Hier wordt in regionaal verband aan gewerkt, onder andere via de Gelderse Verbeteragenda. Een bedrag van € 238 miljoen wordt gegeven voor financiële lucht.
De definitieve berekeningen volgen uit de meicirculaire, maar de verwachting is dat deze € 238 miljoen zich vertaalt naar plusminus € 432.000 incidenteel voor 2021 voor de gemeente Berg en Dal. Op het moment van schrijven is nog niet bekend wat het kabinet gaat doen met de uitspraak inzake de arbitrage tussen VNG en rijk over de structurele tekorten.

Coronacrisis
De uitbraak van het Coronavirus (COVID-19) eind februari 2020 heeft een enorme impact op ons allemaal. Het Coronavirus heeft gevolgen voor veel beleidsterreinen van onze begroting 2021 en mogelijk voor de jaren daarna.
In 2021 ontvangen we via de algemene uitkering budget van het rijk voor een aantal coronaregelingen, onder andere Tozo (Tijdelijke ondersteuning zelfstandig ondernemers), Tonk (Tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten), armoedebestrijding, impuls re-integratietrajecten en lokale culturele voorzieningen. De budgetten hiervoor zijn meegenomen in deze Voorjaarsnota. Deze hebben geen invloed op ons begrotingssaldo.

Het is nog onduidelijk of we extra geld ontvangen van het rijk voor overige coronamaatregelen, bijvoorbeeld extra inzet personeel, toerisme, bijstand, inhaalzorg en meerkosten Wmo jeugd. Daarnaast zullen er ook voordelen ontstaan op diverse budgetten, doordat we projecten niet of later uit gaan voeren. De financiële consequenties zijn op dit moment nog niet in beeld. We verwachten dit bij de najaarsnota inzichtelijk te kunnen maken.

Bezuinigingen
Voor het sluitend maken van de begroting 2021 waren bezuinigingen/ ombuigingen nodig. De fracties hebben in het begin van het begrotingsproces een lijst met ombuigingen aangeleverd. De ombuigingen waarvoor een raadsmeerderheid was zijn verwerkt in de begroting 2021 (Top 19). Omdat dit niet voldoende was is aanvullend het Dekkingsplan 2021-2024 vastgesteld door middel van de 1e begrotingswijziging.

Voor 2021 ging het om een bedrag van € 2.124.000 aan bezuinigingen (Top 19 en aanvullend Dekkingsplan 2021-2024). Hiervan is ruim € 1,6 miljoen gerealiseerd.
Voor passende kinderopvang en minimabeleid is het niet mogelijk om de bezuiniging in 2021 (volledig) te realiseren. Dit nadeel van € 102.000 is verwerkt in het saldo van de Voorjaarsnota.
Voor het restant van bijna € 4 ton is nog onduidelijk of we deze kunnen realiseren. Bij de Najaarsnota komen we hierop terug.

In de Voorjaarsnota is per programma een toelichting op de stand van zaken opgenomen bij het onderdeel Bezuinigingen. Een meerjarig totaaloverzicht van alle bezuinigingen is opgenomen in de bijlage.

Gemeenschappelijke regelingen
De financiële gevolgen van de begrotingen 2022 van de gemeenschappelijke regelingen zijn niet verwerkt in deze Voorjaarsnota, omdat we deze begrotingen pas begin mei hebben ontvangen. De financiële gevolgen voor 2022 en verder nemen we mee bij het opstellen van de begroting 2022. We informeren u hier nader over tijdens de Thema avond Financiën op 1 juli 2021, waar naast de Jaarrekening 2020 en de Voorjaarsnota 2021, ook de uitgangspuntennotitie en de actuele ontwikkelingen geagendeerd zullen zijn.

Formatie-uitbreiding griffie
De huidige griffier gaat uiterlijk 1 maart 2022 met pensioen. De Werkgeverscommissie (WGC) heeft daarom besloten om de vacature voor de functie van griffier open te stellen voor 32-36 uur per week. Ze hopen de functie per september/oktober 2021 in te kunnen vullen. Dit betekent een uitbreiding van de formatie met 0,18 – 0,29 fte. Daarnaast zijn tot pensionering van de huidige griffier de personeelskosten hoger, omdat er dan tijdelijk 2 griffiers zijn.
Ook heeft de WCG de formatie van medewerker griffie verhoogd met 0,3 fte. Per saldo breidt de formatie bij de griffie uit met 28%.
Omdat hier in de begroting geen budget voor is zijn deze twee formatie-uitbreidingen bij de griffie in de Voorjaarsnota verwerkt. Hierbij is uitgegaan van 1,0 fte voor de functie van griffier.
Voor 2021 gaat het om een extra bedrag van € 48.000. In 2022 zijn de extra kosten maximaal € 46.000 en vanaf 2023 is de meerlast structureel € 31.000 per jaar.

Kanttekening
We rapporteren naar de toestand van begin april
De informatie in de Voorjaarsnota is gebaseerd op de informatie die begin april bij ons bekend was. Nieuwe mutaties, ontwikkelingen en de gevolgen van het coronavirus nemen we mee in de Najaarsnota. Tussentijds informeren wij u over onder andere over de meicirculaire en andere ontwikkelingen van enige omvang.

Financiële onderbouwing
Welk financieel beeld laat de Voorjaarsnota zien?
Op 5 november 2020 heeft de gemeenteraad de Programmabegroting 2021 vastgesteld. Het begrotingssaldo van de primaire begroting was € 3.010.000 negatief. Met de eerste begrotingswijziging heeft de raad het Dekkingsplan 2021-2024 vastgesteld (€ + 818.000). Het begrotingstekort na de 1e begrotingswijziging was € 2.192.000 nadelig.

Volgens genomen besluiten en de ontwikkelingen en afwijkingen die in deze Voorjaarsnota zijn vermeld stellen we het begrotingssaldo nu met € 461.000 nadelig bij.
Het begrotingssaldo komt daarmee op € 2.653.000 nadelig. Zie onderstaande tabel.
Het voorstel is het tekort voor 2021, als dit zich daadwerkelijk voordoet bij de jaarrekening, te dekken door aanwending van de algemene reserve door de resultaatbestemming.
Als we, na het opstellen van de jaarrekening 2021, werkelijk een negatief rekeningresultaat hebben, dan wenden we hiervoor de algemene reserve aan. Dit doen we door de resultaatbestemming bij de jaarrekening.

We stellen voor om geen aanvullende bezuinigingsmaatregelen voor 2021 te nemen. Enerzijds zijn er op korte termijn weinig bezuinigingsmogelijkheden omdat er verplichtingen voor dit jaar zijn aangegaan. Anderzijds verwachten we een aantal voordelen, onder andere de extra uitkering voor jeugdhulp en de lagere bijdrage gemeenschappelijke regeling BVO DRAN. Daarnaast hopen we dat het Rijk met extra geld komt. De VNG heeft namens de gemeenten naar het Rijk aangegeven dat de koek groter moet. De beslissing hierover laat het huidig kabinet over aan het nieuw te vormen kabinet. Mogelijk geeft de septembercirculaire over de algemene uitkering meer duidelijkheid. De dekking van het meerjarig tekort nemen we mee in de uitgangspuntennotitie voor het opstellen van de begroting 2022. Deze staat geagendeerd voor de raad van 15 juli 2021.

Hieronder staat het overzicht van het verloop van de algemene reserves.

Duurzaamheid
-

Communicatie
De webversie van de Voorjaarsnota 2021 is te lezen via https://programmavan.bergendal.nl/.

Aanpak/uitvoering
Na vaststelling zenden wij de Voorjaarsnota 2021 naar de provincie, zodat zij op de hoogte is van de (financiële) ontwikkeling van onze gemeente.

Burgemeester en wethouders

Bijlagen digitaal ter inzage

• Voorjaarsnota 2021

Bijlage ter inzage griffier

Raadsbesluit

De raad van de gemeente Berg en Dal;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 1 juni 2021.

overwegende dat in de Voorjaarsnota de nu te verwachten mutaties in de begroting 2021 naar de stand van april 2021 zijn verwerkt;

b e s l u i t  :

1. De Voorjaarsnota 2021 vast te stellen.
2. In te stemmen met de formatie-uitbreiding bij de griffie.
3. Geen aanvullende bezuinigingen voor 2021 vast te stellen.
4. Het tekort voor 2021, als dit zich daadwerkelijk voordoet bij de jaarrekening, te dekken door aanwending van de algemene reserve door resultaatbestemming.
5. De begroting 2021 overeenkomstig de voorgaande beslispunten te wijzigen met € 461.000 nadelig.

Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Berg en Dal
op 15 juli 2021,

De raadsgriffier,         De voorzitter,