Onze buurt

Speeltuinen vernieuwen wij in nauwe samenwerking met kinderen en buurtbewoners. In 2018 is het vervangingsschema voor speelplekken voor het laatst bijgewerkt. Dit herhalen we eens in de drie jaar. Dat betekent dat we dit in 2021 opnieuw doen, op basis van de meest actuele inzichten. In het vervangingsschema staat beschreven welke speeltuin wij in een bepaald jaar vervangen en wat hier de kosten voor zijn. In de praktijk kan dit veranderen doordat speeltoestellen op moment van theoretische vervanging nog heel en veilig zijn. In die situatie stellen wij de vervanging uit.  

In het huidige vervangingsschema staan de volgende plekken voor 2021 op de planning:

• Een deel van de Skatebaan bij de Meent in Groesbeek
• Een speelplek aan de Nesciostraat in Beek
• De funramp aan de Roerdompstraat in Beek (tegenover de bassischool)
• Een speelplek aan de Waterstraat in Beek

Naast het vervangen van speelplekken, onderhouden wij de speeltoestellen en de valondergronden. Het onderhoud is uitgebreid beschreven in de paragraaf kapitaalgoederen.

Onze inwoners wonen zelfstandig thuis. Soms hebben zij een tijdje in een instelling gewoond, of in een beschermde woonomgeving. Soms komen ze uit een ander land. Ook inwoners met psychische problemen en/of dementie moeten in onze dorpen prettig kunnen leven en wonen.

We streven daarom naar een evenwichtige verdeling van woonruimte. Maar mensen met psychische problemen die uitstromen uit een instelling, zijn altijd aangewezen op een sociale huurwoning. En daar hebben we er niet zo veel van en vaak staan er ook veel bij elkaar in dezelfde wijk. Daarom gaan we inzetten op nieuwe woonvormen zodat iedereen een passend thuis in een leefbare en veilige buurt heeft. Daarin werken we samen met onze partners, zoals woningcorporaties en projectontwikkelaars. En wanneer iemand aanpassingen, hulpmiddelen of begeleiding nodig heeft om thuis zelfstandig te wonen, ondersteunen we daarbij. Wanneer zelfstandig thuis wonen niet meer gaat, willen we graag dat er toch een plek is. In 2021 gaan we daarom voor twintig mensen met dementie een plek maken in de oude Gerardus Majella school.

Samenleven in een buurt waarin sprake is van diversiteit en hulpbehoevendheid, is niet voor iedereen even gemakkelijk. We ondersteunen daarom samen met onze partners alle buurtgenoten. Bijvoorbeeld met een training over hoe verwardheid en/of dementie te herkennen is en hoe je dan met iemand een gesprek kunt voeren. Of waar je op moet letten om samen mee te blijven doen aan activiteiten. Als je er samen niet goed uitkomt, je niet veilig voelt of je zorgen maakt, kan iedereen terecht bij het sociaal team,  het meldpunt bijzondere zorg of gebruik maken van buurtbemiddeling.

Onze sportstimuleringsaanpak bestaat vier jaar in zijn huidige vorm. Om de aanpak verder te verbeteren wordt hij geëvalueerd. Dit doen we door de doelen en de professionele inzet tegen het licht te houden. De afspraken die we maken in het lokaal sportakkoord worden daarbij gebruikt.

Meer dan 95 lokale inwoners nemen op dit moment namens sport- en beweegaanbieders, onderwijs, welzijnsorganisaties, gezondheidsinstellingen, lokale ondernemers en gemeente deel aan het proces voor het sluiten van een lokaal sportakkoord. In dit akkoord wordt afgesproken wat de organisaties gaan doen om het lokale sport- en beweegklimaat te verbeteren. In 2021 vormt het lokale sportakkoord voor een belangrijk deel de agenda om inwoners meer te laten bewegen en het sportaanbod te verbeteren. Thema’s zijn:

• inclusief sporten, sporten voor kwetsbare doelgroepen, niemand buitenspel;
• gezonde sportorganisaties, samen sterk;
• duurzame sportomgeving, multifunctioneel gebruik sportvoorzieningen;
• sport en onderwijs voor een gezonde toekomst voor onze kinderen.

Samen met basisscholen en de kinderen zorgen we voor veilige school-thuisroutes met verkeerseducatie (hoe kunnen kinderen de wegen en paden veilig gebruiken) en kleine infrastructurele aanpassingen. In 2021:

• Gaan we verdere met de uitvoering van school-thuisroute projecten die door het Coronavirus en de sluiting van de basisscholen tijdelijk zijn stilgelegd. In 2021 realiseren we bij die basisscholen in Millingen aan de Rijn, Ooij en Breedeweg de maatregelen die uit die projecten naar voren zijn gekomen. In 2021 starten we tevens nieuwe school-thuisroute projecten bij andere basisscholen.
• Realiseren we een veiligere schoolomgeving rond De Biezenkamp in Beek met meer ruimte voor voetgangers en een duidelijke fietsroute naar de fietsenstalling.

• In regionaal én internationaal verband werken we aan een samenhangend netwerk voor de fietser.
• Om eenzijdige ongevallen te voorkomen hebben we in 2018 – 2020  samen met de Fietsersbond onveilige obstakels op fietspaden rond Millingen aan de Rijn, Kekerdom, Leuth, Ooij en Beek weggenomen. In 2021 volgen andere gebieden van onze gemeente.
• In het buitengebied gaan we de snelheid van wegen zo veel mogelijk terugbrengen naar 60 km/uur. Dit geldt niet voor de grote verbindingswegen (gebiedsontsluitingswegen) als de Zevenheuvelenweg, Nijmeegsebaan, Wylerbaan en N840.
• Op de route Nijmegen – Beek – Leuth – Millingen aan de Rijn werken we samen met Nijmegen en de Provincie Gelderland aan het verbeteren van de hoofdfietsroute, waaronder:
  • In navolging van de in 2020 aangelegde fietsstraat op de Parallelweg in Ubbergen richten we in 2021 ook het gedeelte van de Rijksstraatweg tussen de Parallelweg en Nijmegen in als fietsstraat.
  • Met het onderhoud aan de N840 realiseren we een in twee rijrichtingen te berijden fietspad tussen de verkeerslichten en Beek en de rotonde bij de St. Hubertusweg. Hierdoor hoeven fietsers minder vaak de drukke provinciale wegen over te steken en ontstaat een goede ontsluiting van en naar de bij Beek te realiseren TOP.
  • Begin 2021 heeft de raad een keuze gemaakt over een fietsrondweg in Leuth. Vervolgens werken we verder aan de uitvoering daarvan met als eerste stap het doortrekken van het bestaande vrijliggende fietspad langs de N840 tot aan de parallelweg in Leuth.

Wij ontwikkelen een plan om ondernemers te betrekken bij het maken en beheren van obstakelvrije routes voor mindervalide bezoekers van de gemeente.

Medio 2020 gaan we de obstakels samen met inventariseren. Dit gebeurt samen met inwoners en belangenorganisaties. Dit doen we eerst in Millingen aan de Rijn. De geconstateerde gebreken zullen dan in Q4 en Q1 van 2021 worden hersteld.

In het voorjaar van 2021 zal dezelfde sessie zijn in Beek waarna de aanpassingen worden gerealiseerd in de tweede helft van 2021.

We voeren de werkzaamheden uit in combinatie met onderhoud of investeringen.

• Gastvrijheid op onze dijken vinden wij belangrijk. Wij willen daarom eerst goede parkeervoorzieningen mogelijk maken alvorens het parkeren op de dijken te verbieden.
• In 2021 realiseren we een TOP nabij Beek. Het parkeren in/nabij Kekerdom blijft een aandachtspunt.
• In 2019 is bij wijze van proef het parkeren op de Weverstraat verboden, welke we continueren. Wij zien nadrukkelijk ook een taak weggelegd voor Staatsbosbeheer en spreken Staatsbosbeheer aan op hun verantwoordelijkheid. Op een aantal locaties zien we ook aantrekkelijke mogelijkheden voor ondernemers.
• In 2021 richten we de Ooijse Bandijk veiliger in. Nu geldt op bepaalde wegvakken nog een maximum toegestane snelheid van 80 km/uur. Voor de leefbaarheid en onze eigen mobiliteitsvisie verlagen we de snelheid en remmen we het verkeer af.

In 2017 heeft de raad de mobiliteitsvisie vastgesteld. Deze visie biedt het beleidskader hoe we in de periode tot 2026 werken aan een bereikbare gemeente met veilige en leefbare wegen. In 2018 en 2020 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van en bijdragen aan projecten die opgenomen zijn in de mobiliteitsvisie. In 2021 geven wij u een overzicht van de diverse projecten die we in dit kader uitvoeren.

Binnen het werkgebied van politieteam Tweestromenland hebben de 6 gemeenten gezamenlijk een integraal veiligheidsplan 2019-2022 vastgesteld, hierin staan belangrijke onderwerpen:

• ondermijning
• drugs
• zorginstellingen
• verward gedrag
• jeugd
• verkeer

Dit sluit ook goed aan op de belangrijkste prioriteiten van politie en OM (drugs, uitbuiting, fraude etc). Zo wordt de aanpak van specifieke casussen via het integrale ondermijningsoverleg Tweestromenland opgepakt en zijn er regionale afspraken gemaakt over een efficiënte toepassing van de Wet verplichte GGZ, die in 2020 in werking is getreden. Naast inzet op deze thema’s worden uiteraard ook concrete activiteiten uitgevoerd op lokale actuele thema’s als bijv. inbraakpreventie, overlastbestrijding en veiligheid rondom zorginstellingen.

Bestrijding van het coronavirus heeft grote gevolgen gehad voor de crisisbeheersing. Bijna alles met betrekking tot planvorming, opleiden, oefenen en trainen is tijdelijk stil gelegd. Vraag is of veel aanpassingen die nu worden gedaan straks het “nieuwe” normaal moeten worden. Denk hierbij aan grootschalige evenementen, bezoekersaantallen en de 1.5 meter-samenleving.

Er zullen evaluaties van de (crisis)aanpak van corona plaatsvinden. Leerpunten die hieruit voortkomen moeten opgepakt en ingebed worden, bijv. onder welke voorwaarden grote evenementen nog veilig kunnen plaatsvinden. Onderzocht moet worden of het regionaal beleidsplan en crisisplan ook om aanpassingen vraagt, gelet op deze praktijkervaringen.

Dit zal de nodige inzet en capaciteit vanuit de VRGZ en gemeenten vragen in 2021.

In het kader van verbeteren van veiligheid en leefbaarheid beschikken we over 3 Fte BOA-capaciteit. Deze zetten we in zowel binnen als buiten kantoortijden en zo ze we zichtbaar en aanspreekbaar in de wijk. We vergroten de leefbaarheid in de wijken door:

• ingekomen meldingen te behandelen
• meer te controleren op (zwerf)afval
• bij evenementen controlerend en/of handhavend aanwezig te zijn

Verder handhaven zij onder andere op de parkeer- en stopverboden op de dijken om zo de veiligheid op de weg en de bereikbaarheid voor hulpdiensten te vergroten.

We hopen dat grotere evenementen die voor 2020 gepland stonden maar toen vanwege corona niet zijn doorgegaan, in 2021 alsnog doorgaan (bijvoorbeeld voor 75 jaar bevrijding). Misschien in een andere vorm omdat ze nog aan andere (strengere) voorwaarden en regels moeten voldoen.

Uit de GGD monitor blijkt dat er in de Stekkenberg meer armoede is, er veel sociale huurwoningen zijn, meer eenoudergezinnen en meer mensen met een lage opleiding. Bij deze groepen is het risico dat er problemen ontstaan groter.

Om die reden is in 2020 een actieplan opgesteld met met activiteiten. Het doel daarbij is een kansrijke wijk voor alle maar vooral ook voor de kwetsbare inwoners.  

Samen met de kernpartners in de wijk werken we de actieplannen uit. De kernpartners zijn: SPOG, Forte Welzijn, Stichtingsbestuur Op de Heuvel, Domino, Oosterpoort en een vertegenwoordiger van de GGD.

Wat willen we bereiken:

1. Een kansrijke start voor alle kinderen met daarbij grotere ontwikkelingskansen.
2. Een integraal wijkcentrum met een doorlopende pedagogische aanpak.
3. Betere samenwerking tussen en inzet van organisaties waardoor de doelen makkelijker kunnen worden gehaald.
4. Bruisend wijkcentrum met activiteiten voor en door inwoners en dienstverlening door professionals
5. Vergroten gezondheidskansen en vaardigheden.
6. Minder armoede en schulden.
7. Een goede monitoring en verantwoording van de inzet op de bereikte resultaten.

We willen dat er een prettige sfeer is in de verschillende dorpen. Dat doen we in de eerste plaats voor onze inwoners, maar ook voor de toeristen die op onze gemeente af komen en daardoor langer blijven. Op de volgende plekken zijn/gaan we daarom bezig met de voorbereiding van projecten:

• In het centrum van Ooij; herinrichting Reiner van Ooiplein, de uitvoering volgt op zijn vroegst in 2021, waarschijnlijk in de loop van 2022.
• In het centrum van Groesbeek; herinrichting van het marktplein en aanpassingen aan de Dorpsstraat. Medio 2021 besluit de raad na raadpleging van de ondernemers, bewoners en bezoekers, over het te realiseren ontwerp. Uitvoering volgt in 2021-2022.
• In het centrum van Beek; aanpassing winkelcentrum Beek. De inmiddels verouderde plannen zijn in 2020 aangepast en teruggebracht tot de gewenste verkeerskundige verbeteringen zoals het aanpassen van het profiel van de Waterstraat en het aanleggen van een trottoir tussen het Höfke en de winkels. De uitvoering hiervan vindt plaats in 2021.

We zijn gestart met de uitvoering van het projectplan voor de 2e fase van het accommodatiebeleid. Dit plan, met als doel behoud van zoveel mogelijk betaalbare ontmoetingsactiviteiten in het dorp, is gestart in Millingen aan de Rijn. Het project heeft een looptijd van ongeveer 5 jaar. Omdat de omstandigheden zijn gewijzigd door noodzakelijke bezuinigingen en door de corona pandemie is een heroverweging van dit project aan de orde.

Om sneller tot resultaten en keuzes te kunnen komen heeft uw raad gevraagd om een evaluatie van het accommodatiebeleid en de daaraan gerelateerde subsidies. Hierin gaan wij voorzien. We gaan daarbij eerst in overleg met de gemeenteraad om hierbij de uitgangspunten te bespreken.

De monumenten in gemeente Berg en Dal zijn de pareltjes van onze kernen en ons landschap. Het gemeentelijk beleid op cultureel erfgoed zet dan ook in op duurzame instandhouding van gebouwd erfgoed. De afgelopen jaren is de vraag naar mogelijkheden om monumenten mee te nemen in de energietransitie flink toegenomen. We verkennen hoe we eigenaren informatie kunnen aanbieden waarmee zij hun monument kunnen verduurzamen met behoud van cultuurhistorische waarden.

Voor het duurzaam behoud van (monumentaal) religieus erfgoed gaan we samen met kerkeigenaren en andere belanghebbenden verder met het opstellen van de kerkenvisie. Deze visie geeft antwoord op de vraag hoe we met dit vastgoed om kunnen en willen gaan.

In 2021 bereiden we een aantal zaken voor in het kader van de invoer van de Omgevingswet. Om de regelgeving rondom de bestaande gemeentelijke monumenten te handhaven, moeten we de erfgoedverordening actualiseren. Ook moeten we een regeling opstellen om de advisering van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit in te richten na de invoer van de Omgevingswet. Met de invoering van de Omgevingswet, kijken we vanuit erfgoed of er nog voorbereidingen nodig zijn.

2021 is ook een belangrijk jaar voor het archeologisch erfgoed in de gemeente. Afgelopen jaar heeft de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed het nominatiedossier van de Neder-Germaanse Limes bij UNESCO ingediend. In juli 2021 beslist UNESCO of de Neder-Germaanse Limes op de werelderfgoedlijst komt. Het Romeinse aquaduct van Berg en Dal en de Romeinse baksteen- en aardewerkfabriek op de Holdeurn zijn opgenomen in deze nominatie. Als de nominatie wordt goedgekeurd, krijgen deze locaties in de gemeente een status die vergelijkbaar is met de Piramides van Egypte en de Chinese Muur.

Voor de uitvoer van de wettelijke taken op het gebied van archeologie maakt de gemeente gebruik van archeologische waardenkaarten. Hierop staat waar we archeologische vindplaatsen verwachten en waar bekend is dat er archeologische vindplaatsen zijn. De kaarten zijn opgesteld vóór de herindeling. Dit jaar gaan we de kaarten actualiseren, zodat we met actuele informatie archeologie kunnen meenemen in ruimtelijk beleid.

De onontkoombare grote ruimtelijke ontwikkelingen op het gebied van woningbehoefte, duurzaamheid, klimaatadaptatie en functieverandering dragen bij aan de verbetering van de natuur- en landschapswaarden in onze gemeente. Ook levert meer bewustwording op bij de inwoners en bezoekers over ons mooie landschap en natuur.

In het Landschapsontwikkelingsplan is opgenomen dat we zoveel mogelijk een multifunctioneel landschap willen, waarbij de toegevoegde functies leiden tot meer ruimtelijke kwaliteit. Hiervoor zijn ook basiskwaliteiten en gewenste ontwikkelingen opgenomen.

We zetten hiervoor actief in met beleid en projecten op het gebied van duurzaamheid (landschappelijke inpassing van zonneparken), klimaatadaptatie (graften tegen wateroverlast Breedeweg) en recreatie (uitbreiding wandel- en fietsnetwerk). We stellen randvoorwaarden vast, overleggen met onze partners over de beste invulling van projecten en beleid. We proberen beleid van andere en hogere overheden en organisaties zodanig te beïnvloeden dat dit leidt tot hogere natuur- en landschapswaarden in onze gemeente.

We ontwikkelen dorpsommetjes op voor inwoners en toeristen. Samen met Via Natura vergroenen we schoolpleinen en maken we buitenlokalen. Hierdoor worden de schoolpleinen minder versteend en krijgen een natuurlijker uitstraling. Natuureducatieprojecten ondersteunen de basisschoolleerlingen om meer kennis op te doen over natuur.

De contracten voor groenonderhoud zijn in 2018 inbesteed bij Dar. Dat betekent dat er geen aanbesteding plaatsgevonden heeft en wij het werk direct aan Dar hebben gegund. Het contract heeft een looptijd van twee jaar. Daarnaast kunnen we maximaal twee maal het contract met een jaar verlengen. Van die optie is in 2020 gebruik gemaakt. Wegens goede ervaringen zijn wij voornemens om het contract in 2021 voor de laatste keer de verlengen. In 2021 actualiseren we het contract voor de aankomende jaren. Door veranderingen in het areaal is het nodig om de hoeveelheden in het contract aan te passen

In het contract leggen wij onder anderen de onderhoudskwaliteit vast. Wij schrijven A-kwaliteit en inzet van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt voor. A-kwaliteit betekent dat we een hoge onderhoudskwaliteit vragen. Inzet van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt betekent in de praktijk dat ongeveer 20 medewerkers uit deze doelgroep actief zijn met het onderhoud van openbaar groen.

Tot slot herstellen en renoveren wij ook dit jaar weer plantsoenen. Door het veranderende klimaat (langdurige droogte) zien wij dat het assortiment verandert. Niet alle soorten kunnen goed tegen de droogte. Daarnaast is er steeds meer aandacht voor biodiversiteit. Daarom proberen we steeds vaker andere en minder bekende plantsoorten in het openbaar groen uit. Tot slot is het vasthouden van regenwater een actueel onderwerp. Vooral grasvelden richten wij hierop in. Wij leggen bijvoorbeeld zogenaamde wadi’s aan voor het bergen van regenwater. Een wadi is een verlaging in het grasveld waar water verzamelt en de bodem in trekt.

Meer informatie over het onderhoud van groen leest u in de paragraaf kapitaalgoederen.

We onderzoeken op welke wijze de bibliotheek toekomstbestendig blijft in onze gemeente. Het aantal bezoekers daalt, inwoners lenen minder boeken en de wereld wordt steeds meer digitaal. De maatschappij verandert en de bibliotheek verandert mee. Daarnaast is er minder geld beschikbaar. We moeten dus op zoek naar een bibliotheek die hierbij past.

We stimuleren de ‘Bibliotheek Op School’ om lezen voor de jeugd bereikbaar te houden. We onderzoeken samen met de bibliotheek hoe zij meer kunnen samenwerken door gebruik te maken van multifunctionele accommodaties, zoals scholen en dorpshuizen. De bibliotheek brengt het aanbod hiermee dichter bij de jeugd, ouderen en laaggeletterden en het wordt gemakkelijker om samen te werken met sociaal-maatschappelijke partners.

We vinden het belangrijk dat inwoners in hun buurt toegang blijven houden tot de bibliotheek. Voor de uitleen van boeken en als laagdrempelige voorziening in de bestrijding van laaggeletterdheid en daarnaast als ontmoetingsplek voor persoonlijke ontwikkeling en zelfredzaamheid. Deze functies en de bereikbaarheid willen we behouden. We bezuinigen op huisvesting en personeel.

De komende tijd zoeken we samen met de bibliotheek naar creatieve, innovatieve en betaalbare oplossingen. In 2021 zetten we de eerste stappen in de uitvoering van een toekomstbestendige bibliotheek.

Met het door de raad vastgestelde Actieplan Duurzaamheid, werken we in onze gemeente langs verschillende lijnen aan duurzaamheid. Komend jaar leggen we hier de focus op:

Duurzame energie

• We stimuleren maatregelen voor duurzame energie, zoals het Loket Duurzaam Wonen Plus,  Lening Toekomstbestendig Wonen en de Stimuleringsregeling voor non-profit organisaties.
• We gaan door met het uitrollen van de eerste 3 tot 5 (pilot)projecten voor zonneparken. De initiatiefnemers zijn aan zet om hun aanvraag in te dienen. Samen met de initiatiefnemers en inwoners zorgen we voor een optimale inpassing en draagvlak. We verwachten in 2021 de pilots te kunnen vergunnen.
• We komen na het betrekken van onze inwoners en debat in de Raad tot conclusies of en zo ja, waar er ruimte is voor windmolens.

Aardgasvrij wonen

• We voltooien onze gemeentelijke Transitievisie Warmte, conform de verplichtingen vanuit het Rijk. Daarna gaan we aan de slag met het opstellen van een concreet uitvoeringsplan, een pilot met daarin de zoektocht naar het meest optimale warmte-alternatief en vervolgensmet een aantal projecten om gestructureerd huizen te verduurzamen. We richten ons hierbij op het isoleren van de huizen en het vergroten van de energiebesparing. Dit zijn de eerste stapjes richting een aardgasvrije toekomst, zonder dat we al daadwerkelijk van het aardgas af gaan. Een voorbeeld hiervan is een isolatiecampagne voor woningeigenaren.
• We versterken het thema aardgasvrije gebouwen in de verbinding met het woonbeleid en het vastgoedbeleid.

Duurzame mobiliteit

• We gaan door met het bouwen aan een netwerk van laadpalen voor elektrische auto’s. Doelstelling is minimaal enkele openbare laadpunten in elke kern.
• Verouderd straatverlichting gaan we planmatig vervangen door LED-verlichting. Conform planning zijn dit in 2021 200 masten.
• We onderzoeken de mogelijkheden en draagvlak voor deelauto-concepten. Bij een positieve uitkomst, zetten we hierop in en maken we een uitvoeringsplan.

Circulaire Economie

• We blijven vanuit afvalverwerking stappen zetten naar een circulaire economie, en we verkennen hoe we dit breder kunnen trekken naar bijvoorbeeld de bouwsector en de sector toerisme en recreatie. Zie ook het voorbeeld over ‘Green Destinations’ hieronder.

Klimaatadaptatie

• We geven een nadere invulling aan de Regionale Adaptatie Strategie,  stellen met de regio een Regionaal Uitvoering Plan op en werken aan een Lokaal Uitvoeringsplan. Hierin staan ambities, doelen en maatregelen om de negatieve gevolgen van wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen te voorkomen of te verminderen. Onze inwoner wordt daarbij betrokken. Elders in de begroting wordt nader ingegaan op de invulling hiervan.

Samen duurzaam handelen

• We blijven onze inwoners en inwonersinitiatieven zoveel mogelijk ondersteunen met financiën, kennis en het zoeken naar financieringsmogelijkheden.  We helpen ondernemers een verduurzamingsslag te maken. In de sector toerisme en recreatie werken we bijvoorbeeld aan ‘’Green Destinations”. Dit zijn pilots voor 1) het verminderen van afval en 2) we onderzoeken bij accommodaties hoe zij hun afval beter kunnen scheiden.
• Samen met de regio werken we aan de verplichte Regionale Energie Strategie (RES). We besluiten over RES 1.0 en bieden RES 1.0 aan het Rijk aan.
• We haken zoveel mogelijk inhoudelijk aan bij regionale initiatieven.

Duurzaam organiseren

• We maken een begin met het monitoren van onze eigen CO2 uitstoot en onderzoeken of het zinvol is de CO2-prestatieladder hiervoor te gebruiken.
• We verbeteren de communicatie over duurzaamheid en zetten hiervoor onder andere in op de actualisatie van de gemeentelijke website.
• We hebben een verkenning gedaan naar nieuwe mogelijkheden om het gemeentelijk vastgoed nog verder te verduurzamen. We maken een plan voor uitvoering van deze mogelijkheden.

We willen onze gemeente klimaatbestendig maken in 2050.

Als vervolg op de Regionale Adaptatie Strategie Rijk van Maas & Waal is er een regionaal en een lokaal uitvoeringsprogramma vastgesteld. Daarin wordt duidelijk gemaakt welke prioriteiten we gaan stellen, want we kunnen niet alles tegelijk. We kiezen welke maatregelen en projecten we zelf gaan trekken, of waar we bij aanhaken of wat we laten schieten. We maken een keuze wat we lokaal gaan doen en wat regionaal, welke partners er nodig zijn om de doelen te bereiken en welke middelen er nodig zijn.

Op diverse plekken hebben inwoners hinder of overlast van water door hevige regenbuien. De overlast bestaat vaak uit schade aan privé en gemeentelijke eigendommen. Vooral in Breedeweg is sprake van overlast; hinder treedt met name op in Beek, het centrum van Groesbeek en Heilig Landstichting. Prioriteit wordt gegeven aan situaties waarbij sprake is van overlast. In 2019 is dan ook gestart met het project ‘Wateroverlast Breedeweg’. Samen met Waterschap Rivierenland werken we aan ongeveer 40 maatregelen in en rond te kern om wateroverlast (en droogte) tegen te gaan. Dit project loopt door tot en met 2024 (en staat ook vermeld in het MIP).

Het rioolstelsel is ontworpen op neerslag van ongeveer 20 mm (in één uur), en is niet berekend op de waterafvoer van extreme regenval. De te nemen maatregelen voor wateroverlast door extreme neerslag brengen we voor het grootste deel ten laste van de rioolheffing.  Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020 wordt in het najaar van 2020 geactualiseerd en kent dan een planperiode van 2021-2025. Het GRP vormt het vertrekpunt om invulling te geven aan de gemeentelijke zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater.

Door wateroverlastprojecten samen te voegen, proberen we voor subsidies in aanmerking te komen.

Breedeweg

• Door de samenwerking met het Waterschap kunnen we in aanmerking komen voor de landelijke DPRA-subsidie.  De aanvraag hiervoor kan in 2020 worden ingediend.
• Door extreme regenval is de parkeerplaats Wilgstraat-Kruksebaan al twee keer ondergelopen met bijna een meter water. Wij hebben een oplossing bedacht voor het traject Knapheideweg richting buurtsuper. Uitvoering staat voor 2019-2021 op de planning.
• Aan het Hemeltje zoeken gemeente en Waterschap Rivierenland ruimte voor een extra wateropvang. Ieder heeft een aandeel van 50% in de kosten.
• Voor de andere grote waterstroom vanaf Klein Amerika-Antoniusweg-Bredeweg is een intentieovereenkomst gesloten tussen gemeente/WSRL en een projectontwikkelaar. De verwachting is dat met de beschikbare grondposities de wateroverlast rondom de “Boys-velden” en de Bredeweg opgelost kunnen worden.
• Vanaf 2021 kunnen we met het Waterschap de uitvoering in de grote waterstromen gaan starten (Knapheidepad-Kruksebaan-buurtsuper en de stroom Klein Amerika-St. Antoniusweg).

Beek

• In 2020/2021 staat de voorbereiding van “watersnelwegen” op de planning. Het water uit het Keteldal kunnen we relatief eenvoudig via de Lindenstraat afvoeren naar de groene ruimte tussen de huizen en de N325. Hiervoor moeten we aanpassingen maken in het straatprofiel. Het water uit het Filosofendal kunnen we afvoeren via het tracé Waterstraat, Bongerdstraat, Colonel Ekmanstraat en Reigerstraat.
• De stuwwal droogt langzaam uit. In het Keteldal bestaat de mogelijkheid om water op te vangen en te laten infiltreren in de bodem. Hiervoor gaan we in gesprek met de betreffende grondeigenaren, de gemeente Nijmegen en Vitens.
• Het project “water werkt” is 20 jaar geleden gerealiseerd. Dit kunstwerk heeft ook een belangrijke watervoerende functie. We gaan het restaureren.

Centrum Groesbeek

In het centrum nemen we bij de uitvoering van projecten het aspect wateroverlast meteen mee. We hebben de knelpuntlocaties namelijk in beeld. De maatregelen worden in de bovengrond gezocht. Door aanpassingen van het maaiveld wordt het water naar plekken geleid waar het geen of minder overlast veroorzaakt. Het betreft de reconstructies Ottenhofstraat en Mooksestraat/Binnenveld.

Heilig Landstichting

In deze kern hebben we nog geen concrete maatregel in beeld. Er zijn wel optimalisaties in de boven- en ondergrond mogelijk waarbij we het hemelwater op een manier verwerken dat het minder overlast veroorzaakt. Het gaat met name om gemengd afvalwater wat dan op straat komt te staan. We denken aan het afkoppelen van woningen.

We onderzoeken structurele oplossingen voor de waterhinder. Deze mogelijkheden hangen samen met de nog in ontwikkeling zijnde plannen van Vitens om waterwinputten te verplaatsen.

Sinds de herindeling is de hoeveelheid restafval per inwoner langzaam gedaald. Gelet op de landelijke VANG doelstellingen is een verdere daling gewenst.

In 2020 evalueren we het geharmoniseerde afvalbeleid en stellen we verbeteringen voor waarbij de betaalbaarheid van afval uitgangspunt blijft. Aandacht voor bezuinigingsmaatregelen blijft daarom noodzakelijk om te voorkomen dat de afvalstoffenheffing verder stijgt.

Afhankelijk van de besluitvorming werken we de verbeteringen verder uit en implementeren we die. Voorbeelden hiervan zijn gescheiden inzameling en verwerking van luiers en incontinentiemateriaal en daaraan gekoppeld eventueel het verlagen van de inzamelfrequentie van restafval.

Ook besteden we meer aandacht aan communicatie en educatie. We bereiden gescheiden inzameling op basisscholen voor welke we na raadsvaststelling kunnen implementeren. Ook besteden we aandacht aan het beperken van zwerfafval. We ondersteunen initiatieven, die ertoe leiden dat afval steeds meer als grondstof wordt gebruikt (circulaire economie).

De effecten van het afvalbeleid monitoren we jaarlijks en rapporteren we apart aan de gemeenteraad. Afhankelijk van de resultaten stellen we eventuele aanpassingen voor.